زلزله تهران؛ تهدیدی قریب الوقوع یا هشدار برای آماده سازی بیشتر؟
زلزله تهران همواره یکی از دغدغه های اصلی ساکنان پایتخت ایران بوده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی و وجود گسل های فعال در اطراف تهران، احتمال وقوع زمین لرزه های شدید در این منطقه وجود دارد. در این مطلب، به بررسی آخرین زلزله های رخ داده در تهران، احتمال وقوع زلزله های بزرگتر و نکات مهم برای آمادگی در برابر این پدیده طبیعی می‌پردازیم.
احتمال زلزله تهران
فهرست مطالب
تهران روی گسل های فعالی مانند گسل شمال تهران و گسل مشاء قرار دارد که پتانسیل کافی برای ایجاد زمین لرزه هایی با بزرگی ۷ تا ۷.۵ ریشتر را دارند. بر اساس تحقیقات زمین شناسی، در صورت وقوع زلزله‌ای با این شدت، بیش از ۶۴۰٬۰۰۰ واحد مسکونی تخریب شده و بیش از یک میلیون و نیم نفر جان خود را از دست خواهند داد.
مهدی زارع، رئیس مرکز پیش‌بینی زلزله اعلام کرده است که از اسفند ۱۴۰۳ تا فروردین ۱۴۰۴، بیش از ۲۸ زلزله با بزرگی بالای ۴ ریشتر در ایران رخ داده است که احتمال وقوع زلزله‌ای با بزرگی ۷ ریشتر در مرکز ایران را افزایش می دهد.
تخمین خرابی های زلزله تهران چقدر است؟
زلزله در تهران نه تنها یک احتمال، بلکه یک واقعیت قطعی است و می تواند پیامدهای فاجعه باری برای زیرساخت های حیاتی شهر به همراه داشته باشد. بر اساس اظهارات دکتر مهدی زارع، استاد زلزله شناسی، گسل های فعال شمال، مرکز و جنوب تهران می توانند زلزله هایی با بزرگی بیش از ۷ ریشتر را ایجاد کنند که وقوع چنین زمین لرزه‌ای در بازه زمانی ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۹ خورشیدی پیش بینی شده است.
احتمال وقوع آتش سوزی پس از زلزله
یکی از خطرات جدی پس از وقوع زلزله در تهران، احتمال بروز آتش سوزی های گسترده است. با توجه به بافت متراکم شهری، وجود خطوط انتقال گاز و برق و نبود سیستم های ایمنی کافی، احتمال وقوع آتش سوزی های مهیب پس از زلزله بسیار بالاست. این امر می تواند به تلفات جانی و خسارات مالی قابل توجهی منجر شود.
تاثیر زلزله بر سفره های آب زیرزمینی و سیستم فاضلاب
زلزله می تواند تاثیرات مخربی بر منابع آب زیرزمینی و سیستم فاضلاب تهران داشته باشد. برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی باعث فرونشست زمین در مناطق مختلف تهران شده است. این امر می تواند در صورت وقوع زلزله به شکستگی لوله های فاضلاب و نشت آلودگی به منابع آب زیرزمینی منجر شود.
تخمین خرابی های احتمالی
با توجه به شرایط فعلی، وقوع زلزله‌ای بزرگ در تهران می‌تواند به تخریب گسترده ساختمان ها، زیرساخت ها و شبکه های حیاتی منجر شود. بیش از ۳ میلیون نفر از جمعیت تهران در مناطق با خطر بالای فرونشست زندگی می‌کنند و این امر خطرات ناشی از زلزله را افزایش می‌دهد.
خسارت های احتمالی زلزله تهران
|
نوع خسارت |
جزئیات |
|
تخریب ساختمان ها |
بیش از ۶۰۰ هزار ساختمان به طور کامل تخریب می شوند |
|
تلفات انسانی |
حداقل ۲۵٪ جمعیت تهران کشته می شوند |
|
دلایل مرگ و میر |
آوار، خفگی، سرما، عفونت، انفجار گاز، حمله جانوران |
|
تعداد مجروحان |
بیش از ۴ میلیون نفر مجروح خواهند شد |
|
آتش سوزی ها |
ناشی از انفجار لوله های گاز و اختلالات برق |
|
آلودگی آب زیرزمینی |
احتمال نشت فاضلاب به منابع آب بر اثر شکست لوله ها |
|
اقتصاد کشور |
تعطیلی کامل بازار و توقف فعالیت اقتصادی |
|
زیرساخت ها |
تخریب شدید شبکه های حمل و نقل، برق، آب و ارتباطات |
آخرین زلزله تهران
در تاریخ ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۴، زلزله‌ای به بزرگی ۴ ریشتر در عمق ۸ کیلومتری زمین، مرز استان های البرز و تهران را لرزاند. این زمین لرزه در حوالی ماهدشت رخ داد و در شهرهای کرج و تهران نیز احساس شد. در پی این حادثه، ۳ تیم ارزیاب به منطقه اعزام شدند و خوشبختانه تاکنون خسارتی گزارش نشده است.
آمادگی در برابر زلزله
برای کاهش خسارات ناشی از زلزله، رعایت نکات زیر توصیه می شود:
- ساخت و ساز مقاوم: استفاده از مصالح با کیفیت و رعایت استانداردهای مقاوم سازی در ساختمان ها.
- آموزش عمومی: برگزاری دوره های آموزشی برای آشنایی مردم با اقدامات لازم قبل، حین و بعد از زلزله.
- تجهیزات اضطراری: تهیه و نگهداری کیت های اضطراری شامل آب، غذا، دارو و وسایل ضروری.
- برنامه ریزی شهری: توسعه فضاهای باز و امن برای تجمع مردم در مواقع اضطراری.
