مسجد نصیرالملک معروف به مسجد صورتی

مسجد نصیرالملک از قدیمی ترین مساجد واقع در شیراز و نیز از دل نوازترین و زیباترین اماکن تاریخی و توریستی موجود در کشور ایران است که هر ساله بسیاری از گردشگران تور شیراز ، همان هایی که بی شک عاشق رنگ و هنر هستند را به سمت خود دعوت می کند. در نگاه اول، مسجد نصیرالملک شیراز که به مسجد صورتی یا مسجد رنگین کمانی نیز معروف است، به مانند یک مسجد اسلامی با یک معماری عادی به نظر می آید، اما با بالا آمدن خورشید، هنر معماری مسجد نمایان شده و تصویری از یک کالدوسکوپ ظاهر می گردد. نور صبحگاهی خورشید از پنجره هایی با طراحی رنگین کمانی می گذرد و به دیوارها و کف مسجد سیاه لشکری از رنگ می تاباند. بازی نور و رنگ، صحنه اعجاب انگیزی را پدید آورده و بازدید کننده را غرق در رنگ هایی می کند که از هر طرف مسجد به چشم می خورد.

تاریخچه ساخت مسجد نصیرالملک به چه زمانی برمی گردد؟

فرمانروای استان فارس، که به میرزا حسنعلی خان نصیرالملک معروف بود، در سال 1876 تصمیم گرفت مسجدی را بنا کند که به عنوان یادگاری از خود برای آیندگان باقی بماند. او که  فرزند قوام الملک و از اشراف قاجار بود، در میان مردم شهرت و محبوبیت فراوانی داشت و همیشه از او به عنوان یکی از منصف ترین و عادل ترین فرمانروایان منطقه یاد می شد.

ساخت مسجد نصیرالملک

از این رو اقدامات ساخت مسجد را فراهم کرد و سپس بعد از دوازده سال، مسجد نصیرالملک ساخته شد. اما تا آن زمان، هنوز مسجد به شکلی که امروزه دیده می شود، در نیامده بود. تا زمانی که حاج میرزا آیت، در معماری مسجد تغییراتی ایجاد کرد و ابتدا مکان پنجره ها را با توجه به تابش مستقیم نور خورشید دستخوش تغییراتی کرد و سپس با افزودن شیشه هایی رنگی، فضای مسجد را به یک محوطه دلنشین و هنری تبدیل کرد.

مسجدی به همراه حمام و آب انبار

علاوه بر ماهیت مسجد، در این مکان حمام و آب انبار نیز وجود داشت که با روی کار آمدن لطف علی خان زند و ساختن خیابانی تحت نام او در این مکان، فضای بین مسجد و سایر قسمت های موجود در آن به طور کلی از بین رفت.

مسجد نصیرالملک در چه قسمتی از شیراز قرار گرفته است؟

به خیابان لطف علی خان زند می رویم، جایی که در قسمت جنوبی آن مسجد نصیرالملک را خواهیم دید. در این خطه از شیراز، به جز مسجد نصیرالملک، شاهد بسیاری از یادگارهای به جا مانده از سلسله زندیه در اواخر نوزدهم در این شهر خواهیم بود.

بازار وکیل، حمام وکیل، ارگ کریم خان زند، موزه پارس، مسجد جامع عتیق، شاه چراغ و آرامگاه حافظ از دیگر مکان های تاریخی هستند که در همسایگی مسجد نصیرالمک واقع شده اند و پس از سفر در دنیای رنگ های این مسجد صورتی، می توانیم خود را مهمان بازدید از دیگر مکان های تاریخی این منطقه کنیم.

بهترین زمان و بهترین ساعت بازدید از مسجد نصیرالمک

سالانه بسیاری از توریست ها و گردشگرانی که از نقاط مختلف ایران به شیراز سفر می کنند، تنها و تنها به هدف عکاسی و بازدید چندباره از مسجد نصیرالملک راهی این شهر می شوند. از آنجائی که این مسجد به نورها و رنگ ها و معماری تلفیق شده اش با هنر شهرت دارد، از این رو بهترین زمان برای سفر به شیراز و مشاهده زیبایی بی حد و حصر این مسجد در صبحگاه پاییز و زمستان است.

 در این زمان نور خورشید در بهترین زمان خود قرار دارد و ماحصل تابش نورها به پنجره ها و تصاویر رنگارنگی که در حیاط و محوطه درونی مسجد ایجاد می شود، در زیباترین و خارق العاده ترین حالت خود قرار دارد. در این زمان، نور خورشید در زاویه مورب است و بهترین شرایط را برای عکاسی فراهم می کند. برای بازدید از این رنگخانه نورو زیبایی باید کمی سحر خیز باشید زیرا حداکثر میزان نور در بازه زمانی صبح گاه در دسترس است.

علاوه بر این، اگر می خواهید از طاق مروارید یک عکس بسیار خاص بگیرید، باید بعد از ظهر از مسجد دیدن کنید زیرا نور مستقیما بر روی آن تابیده و چنین نمای کاملی را به نمایش می گذارد. مسجد نصیرالملک همه روزه، به جز روزهای تعطیل رسمی سال، از ساعت هفت صبح الی هفده عصرگاه، آماده پذیرش بازدیدکنندگان و علاقه مندان است.

دیدنی ها و معماری سقف تا کف مسجد نصیرالملک

این مسجد از معماری ویژه ای الهام گرفته که به سبک های اروپائی معروف است. متراژ حقیقی مسجد دو هزار و دویست و شانزده متر مربع بوده و در زیر بنای دو هزار و هشتصد و نود متر مربع ساخته شده است. آنچه معماری مسجد نصیرالملک را نسبت به سایر مساجد تاریخی ایران بارزتر می کند، ویژگی کاشی کاری و مقرنس کاری آن است.

• سردر مسجد با کاشی های هفت رنگ

سردر ورودی مسجد با کاشی های هفت رنگ، طاق مسجد از سنگ گندمک، طاق ورودی با مقرنس کاری هفت رنگ تزئین شده اند و در ورودی مسجد که دو در ساخته شده با چوب است به شعری از شوریده شیرازی و نیز سال ساخت و اتمام ساخت مسجد زینت یافته است.

جالب است بدانید که مسجد نصیرالملک گنبد ندارد. پس از این رو می توانیم به این نکته برسیم که معمار سازنده این مسجد تا حد زیادی از سبک معماری اروپائی و نیز تلفیقی از ایده های معماری شخصی خودش در ساخت این مسسجد وام گرفته است.

• شبستان های زیبا

در سمت شرقی و غربی مسجد دو شبستان واقع شده اند. شبستان غربی در امتداد محور قبله شهر شیراز ساخته شده است. در پوشش معماری و سازه شبستان غربی از نمای آجری استفاده شده است که زیبایی بی مثالی را به چشم بازدید کننده نشان می دهد.

طاق شبستان غربی مسجد نصیرالملک دارای دو ستون از جنس سنگ و با شکل مارپیچی طراحی شده است. این دوازده ستون که به نیت دوازده امام شیعیان در مسجد قرار گرفته اند در دو ردیف شش تایی شبستان غربی را کامل کرده اند. هفت درگاه نیز در این شبستان واقع شده اند که با هر هفت درگاه با درهای چوبی و شیشه هایی رنگارنگ فضای رنگین کمانی تری را به مسجد بخشیده اند.

یک ایوان به عرض شش متر در بخش جلویی شبستان غربی ساخته شده است که با هشت طاق نما از کل محوطه مسجد جدا می شود. این ایوان هشت جرز از جنس آجر دارد و روی هر جرز با آیات قرآنی و شمایل گل و بوته نوشته ها و نقاشی هایی را شاهد هستیم.

شبستان شرقی نیز همچون شبستان غربی در امتداد محور قبله قرار گرفته و معماری آن که از سنگ تراشی مسجد وکیل و مسجد مشیر بوده، با سنگ گندمک ساخته شده است. از ویژگی های خاص این شبستان می توان به کاشی کاری ویژه و سقف هایی تزیین شده با نقاشی های گل و بوته و آیات قرآنی که به خط ثلث عالی نوشته شده اند، اشاره کرد.

• محراب مسجد

 سنگ کف در قسمت محراب مسجد در این شبستان قرار گرفته است که کمی پایین تر از زمین شبستان و در یک گودال سنگ تراشی شده با سنگ مرمر حفر گردیده است. کاشی های فیروزه ای رنگ نیز فضای کف شبستان شرقی مسجد نصیرالملک را پر کرده اند. معماری این شبستان به علت زاویه اش در برابر خورشید و جذب حجم کمتری از نور، شبستان تابستانه مسجد به حساب می آید و سایه گیر تر بوده و شیشه های رنگی کمتری در معماری این بخش به کار رفته است.

• استفاده حداکثری از کاشی صورتی به جای فیروزه‌ای

این مسجد حاصل هنر دستان یک معمار و ایده پرداز فوق العاده خلاق است. چراکه کاشی کاری های این مسجد در هیچ نقطه ای از جهان پیدا نخواهد شد. استفاده از رنگ های صورتی، نکته دیگری  است که بر عظمت این نمای بی نظیر می افزاید و از آنجائی که رنگ آبی و رنگ آبی فیروزه ای یا سبز از رنگ های غالب استفاده شده در معماری مساجد ایرانی هستند، این مسجد به مسجد منحصر به فرد صورتی شهرت یافته است.

• شیشه های رنگارنگی که شما را ذوق زده می کند

استفاده از شیشه های رنگارنگ که در هر قسمت از مسجد نگاه ها را به سمت خود جلب می کند کاملا بی رقیب است و معماری ظریف آن که نور خورشید را به رشته های نورانی رنگارنگ تبدیل می کند، شکوه مسجد را رقم زده است.

• نقاشی های اروپائی در مسجد!

• نقاشی های اروپائی، نمای سقف مسجد را شکل داده اند. از این رو می توان گفت که در بازدید از مسجد نصیرالملک، همه چیز را تماشا کنید، چشم های شما باید چون یک شکارچی حریص در پی ربودن هر آن چه از سقف گرفته تا کف مسجد بچرخد و از تماشای این معماری رنگارنگ و مهیج لحظه ای غافل نشود!

نزدیک ترین رستوران ها به مسجد نصیرالملک

رستوران هفت خان، رستوران سنتی داش آکل، رستوران سنتی وکیل، رستوران کواترو، رستوران سنتی هزار داستان و غزایی درباری از رستوران هایی هستند که در مجاورت مسجد نصیرالملک واقع شده اند و می توانید بعد از بازدید از این مسجد برای صرف نهار و استراحت به آن ها مراجعه کنید و از غذاهای سنتی و غیر سنتی آن ها لذت ببرید.

نزدیک ترین اقامت گاه ها به مسجد نصیرالملک

اگر شیراز را تنها به منظور بازدید از این مسجد برای سفر انتخاب کرده اید، پس به اسامی اقامت گاه های زیر نگاهی بیاندازید تا نزدیک ترین و مناسب ترین آن ها را برای سکونت خود در شیراز برگزینید.

خانه سنتی پرهامی، اقامت گاه سنتی بوم گردی گلشن و خانه سنتی راز، مکان هایی در اطراف مسجد نصیرالملک است که می توانید برای سکونت در آن ها از دریچه های رزرو آنلاین اقدام کنید و چند شب را در آن جا بگذرانید. آژانس هواپیمایی قصر شیرین به شما در رزرو اسکانتان قبل از سفر به شیراز کمک می کند. اگر دغدغه رزرو هتل یا اقامتگاه را دارید با کارشناسان مربوطه در تماس باشید. آن ها به خوبی راهنمای شما خواهند بود.

سخن پایانی

قدم گذاشتن در مسجد نصیرالملک همانند افسانه های “هزار و یک شب” و هم چون ورود باشکوه به عمارتی در سرزمین پریان قصه ها قلمداد می شود. این عبادتگاه شکوه مند در شهر شیراز، به دلیل استفاده چشمگیر از کاشی های نفیس، شیشه های رنگی جذاب و مشاهده چشم نواز تابش نور خورشید از شیشه های رنگارنگ، نیاز و میل هر بازدید کننده از یک مکان توریستی را تا حد اعلی برطرف می کند چرا که به طور هم زمان تلفیقی از هنر، معماری، رنگ، تاریخ و زیبایی را در کنار هم به همراه دارد. آژانس هواپیمایی قصرشیرین مفتخر است تا میزبان شما در سفر به  شهر رنگ و هنر ، شیراز باشد.